Toegang tot de rechter

Het recht om rechtszaken te voeren

Dierenwelzijnsverenigingen kunnen momenteel geen burgerlijke vordering instellen ter bescherming van dierenwelzijn. Het Hof van Cassatie besliste immers in zijn arrest van 11 juni 2024 dat dergelijke vorderingen onontvankelijk zijn. Wij streven ernaar om deze situatie recht te trekken zodat dierenwelzijnsverenigingen wel naar de rechtbank kunnen stappen.

Het is noodzakelijk dat dierenwelzijnsverenigingen naar de rechter kunnen stappen om op te komen tegen inbreuken op dierenwelzijnswetgeving. Uit officiële cijfers blijkt immers dat het openbaar ministerie ongeveer de helft van alle strafdossiers over dierenwelzijn seponeert (zie tabel onderaan). Voor de periode 2018-2022 komt dat neer op gemiddeld 1.328 geseponeerde zaken per jaar, waarvan de meeste omwille van “opportuniteitsredenen”.

De huidige situatie discrimineert bovendien dierenwelzijnsverenigingen. Zij kunnen niet naar de rechter stappen ter vrijwaring van het collectief belang dat zij nastreven terwijl andere verenigingen dat wel kunnen (zoals milieuverenigingen, consumentenverenigingen, slachtofferverenigingen, beroepsverenigingen, vakbonden,…).

Wetsvoorstel weggestemd

In 2024 dienden Groen en Ecolo een wetsvoorstel in dat dierenwelzijnsorganisaties de mogelijkheid zou geven om naar de rechtbank te stappen ter bescherming van dierenwelzijn. Dierenwelzijnsverenigingen zouden met dit wetsvoorstel bijvoorbeeld geseponeerde zaken van dierenmishandeling alsnog voor de rechtbank kunnen brengen.

In december 2024 hebben wij ons advies nader toegelicht tijdens een hoorzitting van de commissie Justitie. De opname van de hoorzitting vind je hier en de tekst van onze toelichting hier.

Het wetsvoorstel werd in april 2025 weggestemd in de commissie Justitie. De Arizona-partijen stemden tegen het wetsvoorstel. Meer informatie hierover in ons persbericht.

Hieronder gaat het volledig overzicht van de stemming in de plenaire vergadering van de Kamer van 5 juni 2025: